Ngày 27/8/2024, Đoàn công tác của Sở Tư pháp tỉnh do bà Phạm Thị Ngọc, Phó Giám đốc làm trưởng đoàn, có buổi kiểm tra công tác hòa giải cơ sở và xây dựng xã, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật trên địa bàn huyện, dự và làm việc với đoàn có ông Trần Minh Nhân, Phó Chủ tịch UBND huyện, đại diện lãnh đạo ngành huyện có liên quan và UBND các xã, thị trấn.

Theo báo cáo của UBND huyện, trong năm qua Phòng Tư pháp phối hợp với Ủy ban MTTQVN huyện hướng dẫn UBND các xã, thị trấn thường xuyên củng cố, kiện toàn các Tổ hòa giải trên địa bàn huyện đúng theo quy định của Luật Hòa giải ở cơ sở năm 2013. Đến nay, Uỷ ban nhân dân các xã, thị trấn đã thực hiện củng cố, kiện toàn được 95 tổ hòa giải với 646 hòa giải viên. Tổ chức được 03 lớp bồi dưỡng, với hơn 300 lượt hòa giải viên tham dự tại địa bàn xã Trí Phải, Trí Lực, Hồ Thị Kỷ, Tân Bằng, Biển Bạch Đông, Biển Bạch; Năm 2024, phối hợp với Sở Tư pháp tỉnh tổ chức 01 lớp tập huấn kiến thức pháp luật cho hòa giải viên trên địa bàn huyện, với hơn 100 hòa giải viên tham gia lớp tập huấn. Đến nay có 100% hòa giải viên được cung cấp Bộ tài liệu theo Chương trình khung của Bộ Tư pháp ban hành.

Kết quả thực hiện hòa giải: Tổng số nhận đơn từ ngày 01/01/2023 và 30/6/2024 các Tổ hòa giải cơ sở trên địa huyện tiếp nhận 378 đơn, đưa ra hòa giải 378 đơn, hòa giải thành 305 đơn, không thành và chuyển cơ quan có thẩm quyền giải quyết 73 đơn.

Kết quả xây dựng mô hình điển hình về hòa giải ở cơ sở, thực hiện Hướng dẫn Liên ngành số 01/HDLN-STP-MTTQ ngày 01 tháng 03 năm 2023 của Sở Tư pháp và Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh về triển khai Mô hình “Tổ hòa giải ở cơ sở 5 tốt” trên địa bàn tỉnh Cà Mau, đến nay Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn đã ban hành Kế hoạch và đã xây dựng được Mô hình “Tổ hòa giải ở cơ sở 5 tốt” và triển khai đến các Tổ hòa giải để thực hiện. Năm 2023, các xã, thị trấn đã công nhận được 52 Tổ hòa giải cơ sở đạt Tổ hòa giải cơ sở 5 tốt. Về Mô hình điển hình về hòa giải, UBND huyện chọn xã điểm chỉ đạo triển khai thực hiện Đề án “Nâng cao năng lực đội đội ngũ hòa giải viên cơ sở giai đoạn 2024-2030”,  chọn xã Biển Bạch Đông và xã Trí Lực. Phối hợp với Sở Tư pháp tổ chức tập huấn nghiệp vụ, kỹ năng hòa giải cho đội ngũ Tập huấn viên, Lãnh đạo các xã, thị trấn, công chức Tư pháp hộ tịch cấp xã, hòa giải viên tại 02 xã Biển Bạch Đông và Trí Lực và cấp phát tài liệu liên quan đến công tác hòa giải cơ sở.

Ảnh: Đại biểu tham dự buổi làm việc

Để đảm bảo nguồn lực thực hiện công tác hòa giải cơ sở trên địa bàn huyện, UBND huyện đã chỉ đạo Phòng Tư pháp phối hợp với Ủy ban MTTQVN huyện hướng dẫn UBND các xã, thị trấn thường xuyên rà soát, củng cố các Tổ hòa giải và hòa giải viên trên địa bàn huyện đảm bảo đúng quy định. Bên cạnh đó, UBND huyện chỉ đạo Phòng Tư pháp, phối hợp với các ngành có liên quan tổ chức tập huấn cho lực lượng hòa giải viên, đến nay tất cả hòa giải viên trên địa bàn huyện đều được tập huấn và trang bị bộ tài liệu chương trình khung của Bộ Tư pháp.

Trên cơ sở Nghị quyết số 34/2023/NQ-HĐND ngày 06/12/2023 của Hội đồng nhân dân tỉnh Quy định mức chi đảm bảo cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, chuẩn tiếp cận pháp luật và hòa giải ở cơ sở trên địa bàn tỉnh Cà Mau và các văn bản quy định có liên quan, Ủy ban nhân dân huyện đã chỉ đạo Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện phối hơp với Phòng Tư pháp hướng dẫn Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn lập dự toán và chi kinh phí đảm bảo cho công tác hòa giải cơ sở trên địa bàn huyện đúng theo quy định.

Đối với công tác xây dựng xã, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật: Để kịp thời tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về xây dựng cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật gắn với xây dựng nông thôn mới và xây dựng nông thôn mới nâng cao được 05 cuộc, ước có khoảng 600 lượt người tham dự; tổ chức 01 lớp tập huấn về đánh giá, công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật trong xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao và huyện nông thôn mới cho lãnh đạo và công chức phụ trách tại các ngành huyện và UBND các xã, thị trấn với khoảng 100 lượt người dự. Năm 2024 huyện chọn 4 đơn vị xây dựng đạt chuẩn tiếp cận pháp luật trong xây dựng nông thôn mới nâng cao theo Quyết định số 1723/QĐ-BTP ngày 15/8/2022 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp (nay là Quyết định số 1143/QĐ-BTP ngày 20/6/2024 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp). Kết quả, có 04 đơn vị đạt chuẩn tiếp cận pháp luật theo tiêu chí xây dựng nông thôn mới nâng cao (Trí Phải, Trí Lực, Tân Lộc, Biển Bạch Đông). Tổng số đối tượng trợ giúp pháp lý trên địa bàn huyện là 51.793 người. Trong đó, tổng số đối tượng thuộc diện trợ giúp pháp lý khi có yêu cầu được trợ giúp pháp lý năm 2023 là 123 đối tượng; 6 tháng đầu năm 2024 là 45 đối tượng.

Thực hiện Quyết định số 1723/QĐ-BTP ngày 15/8/2022 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp về ban hành hướng dẫn Tiêu chí Huyện đạt chuẩn tiếp cận pháp luật thuộc bộ tiêu chí quốc gia về huyện nông thôn mới, tiêu chí tiếp cận pháp luật thuộc bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021-2025. Uỷ ban nhân dân huyện chỉ đạo Phòng Tư pháp triển khai thực hiện Tiêu chí Huyện đạt chuẩn tiếp cận pháp luật thuộc bộ tiêu chí quốc gia về huyện nông thôn mới và xã nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 đến các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể huyện, UBND các xã, thị trấn để thực hiện.

Tại buổi làm việc đã nghe các xã được chọn xây dựng đạt chuẩn tiếp cận pháp luật năm 2024 báo cáo, đánh giá tình hình triển khai xây dựng xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật, ý kiến đóng góp của các ngành. Bà Phạm Thị Ngọc, trưởng đoàn kết luận, đánh giá cao công tác triển khai thực hiện của UBND huyện và các đơn vị được chọn, tỷ lệ hoà giải ở cơ sở đạt cao, kinh phí chi cho công tác hoà giải ở cơ sở đảm bảo; công tác đánh giá đạt chuẩn tiếp cận pháp luật của các đơn vị thực hiện tương đối, nhưng quá trình thực hiện không làm phát sinh nhiệm vụ của xã; về hạn chế của các xã đưa ra tôi thống nhất; về đánh giá mô hình hoà giải 5 tốt có đơn vị đánh giá chưa đảm bảo cần kiểm tra lại; các xã được kiểm tra chuẩn tiếp cận pháp luật theo tiêu chí số 16 chưa đạt theo yêu cầu đề nghị UBND huyện quan tâm chỉ đạo, nhất là công tác hoà giải ở cơ sở, nâng cao vị trí, vai trò quan trọng  của mô hình hoà giải ở cơ sở; quan tâm hỗ trợ kinh phí cho ngành tư pháp thực hiện tốt nhiệm vụ; củng cố kiện toàn các tổ hoà giải, có đánh giá tính hiệu quả hoạt động của các tổ để kịp thời củng cố, kiện toàn, cơ cấu những lực lượng am hiểu pháp luật, lực lượng bảo vệ an ninh trật tự tham gia thực hiện công tác hoà giải; lưu giữ các quyết định công nhận hòa giải viên để làm cơ sở khen thưởng cho hoà giải viên theo quy định.