Trong những năm qua, đại bộ phận các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh đều chấp hành nghiêm chỉnh chế độ in, phát hành, quản lý, sử dụng hoá đơn và đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ nộp thuế cho Ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên đã có một số doanh nghiệp chủ yếu là doanh nghiệp tư nhân, Công ty TNHH, Công ty cổ phần và hộ kinh doanh đã có hành vi vi phạm quy định về in, phát hành, sử dụng, quản lý hoá đơn; nghiêm trọng là các hành vi mua, bán hoá đơn bất hợp pháp, lập hoá đơn khống. Đặc biệt một số tổ chức, cá nhân đã lợi dụng việc cấp Giấy phép đăng ký kinh doanh thủ tục đơn giản, lý lịch nhân thân của chủ doanh nghiệp chưa được xác định đầy đủ, thậm chí có những doanh nghiệp thành lập nhưng không nhằm mục đích kinh doanh mà chỉ mua hoá đơn để bán kiếm lời rồi bỏ trốn không rõ địa chỉ kinh doanh.

Những hành vi vi phạm của các tổ chức, cá nhân nêu trên đã gây hậu quả nghiêm trọng làm thất thoát Ngân sách Nhà nước, ảnh hưởng xấu đến môi trường kinh doanh chung, đến lợi ích của tổ chức, cá nhân khác, của các tổ chức kinh tế, xã hội; ảnh hưởng đến kỷ cương tài chính của Nhà nước. Việc quản lý sử dụng hoá đơn gắn với công tác quản lý thu thuế và đã đạt được những kết quả, song một bộ phận tổ chức, cá nhân đã lợi dụng hoá đơn để làm sai quy định về kê khai thuế, khấu trừ, hoàn thuế làm xấu đi quá trình phát triển và danh dự của doanh nghiệp chân chính. Để ngăn chặn các hành vi vi phạm về quản lý, sử dụng hoá đơn, Nhà nước đã có nhiều biện pháp tích cực nhằm chấn chỉnh những bất cập nêu trên; siết chặt việc in, phát hành, quản lý, sử dụng hoá đơn, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 89/2002/NĐ-CP ngày 07/11/2002 và Chỉ thị số 19/2002/TTg ngày 13/9/2002 của Thủ tướng Chính phủ; Nghị định số 51/2010/NĐ-CP ngày 14/5/2010 (thay thế Nghị định số 89/2002/NĐ-CP); Nghị định số 04/2014/NĐ-CP ngày 17/01/2014 sửa đổi, bổ sung một số Điều của Nghị định số 51/2010/NĐ-CP của Chính phủ Quy định về hóa đơn bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ; Nghị định số 109/2013/NĐ-CP ngày 24/9/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý giá, phí, lệ phí, hóa đơn; Nghị định số 49/2016/NĐ-CP ngày 27/5/2016 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số Điều của Nghị định số 109/2013/NĐ-CP; Các Thông tư hướng dẫn thực hiện, các Quy trình quản lý thuế, quản lý hóa đơn, ấn chỉ. Cùng với đó, công tác bán lẻ, cấp lẻ hóa đơn là nội dung được cơ quan Thuế các cấp tập trung chỉ đạo quản lý chặt chẽ hơn bao giờ hết, nhất là trong tình hình hiện nay.

Theo Tổng cục Thuế, thời gian qua công tác bán, cấp hóa đơn lẻ đã góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao lưu hàng hóa, cung ứng dịch vụ. Tuy nhiên, thời gian gần đây, tại một số Chi cục Thuế vẫn xảy ra tình trạng các tổ chức, hộ, cá nhân lợi dụng việc bán, cấp hóa đơn lẻ để hợp thức hóa chứng từ mua vào, bán ra, gây thất thu ngân sách Nhà nước. Do đó, để tăng cường chấn chỉnh tình trạng này, Tổng cục Thuế vừa ban hành Quy trình bán lẻ, cấp lẻ hoá đơn (Quy trình 829). Theo đó, Quy trình quy định rõ các bước: tiếp nhận, kiểm tra hồ sơ, hướng dẫn kê khai, xác định các khoản thuế, phí (nếu có) phải nộp theo quy định; Các bước nhận hồ sơ, chuyển hồ sơ giữa các bộ phận trong cơ quan Thuế sẽ được giải quyết theo Quy trình; Lãnh đạo cơ quan Thuế sẽ có quyền kiểm tra thông tin, phê duyệt (nếu hồ sơ đúng, đủ) và chuyển ngay cho bộ phận tiếp nhận, trả kết quả cho người nộp thuế.

Việc Tổng cục Thuế ban hành quy trình bán lẻ, cấp lẻ hóa đơn nhằm nâng cao chất lượng công tác quản lý và tăng cường sự giám sát giữa các bộ phận tham gia Quy trình bán lẻ, cấp lẻ hoá đơn. Quy trình mới sẽ giúp nâng cao ý thức chấp hành chính sách, pháp luật về thuế; từng bước hiện đại hoá công tác quản lý bán lẻ, cấp lẻ hoá đơn. Đồng thời, với việc áp dụng quy trình mới, tính hiệu quả đối với công tác quản lý bán lẻ, cấp lẻ hoá đơn, cũng như ý thức tự giác chấp hành pháp luật về thuế và chế độ kế toán của các tổ chức, cá nhân khi mua, bán hàng hoá, dịch vụ sẽ được tăng cường trong thời gian tới./.

Lê Thị Nhiên