Tại Hội nghị, đại biểu đã được nghe báo cáo viên triển khai một số nội dung quan trọng về Chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ cũng như những chính sách ưu đãi về thuế dành cho doanh nghiệp siêu nhỏ chuyển đổi từ hộ kinh doanh và quy định sử dụng hóa đơn điện tử khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo Nghị định số 119/2018/NĐ-CP của Chính phủ.

Thông tư số 132/2018/TT-BTC hướng dẫn việc ghi sổ kế toán, lập và trình bày Báo cáo tài chính của doanh nghiệp siêu nhỏ (DNSN) theo cách thức rất đơn giản, nhằm thúc đẩy hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp, hoạt động kinh doanh hiệu quả, nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường, tạo cơ hội hợp tác kinh doanh với các đối tác trong và ngoài tỉnh; hỗ trợ các mục tiêu của Chính phủ về phát triển doanh nghiệp đến năm 2020.

Thông tư được xây dựng bao gồm phần quy định chung và 2 phần hướng dẫn cụ thể cho đối tượng áp dụng là DNSN nộp thuế TNDN theo phương pháp tính trên thu nhập tính thuế (doanh thu trừ chi phí) và DNSN nộp thuế TNDN tính trên tỷ lệ doanh thu (tỷ lệ % trên doanh thu), cụ thể:

- Quy định áp dụng đối với DNSN nộp thuế TNDN theo phương pháp doanh thu trừ chi phí (được quy định tại Chương II của Thông tư), bao gồm các nội dung về chứng từ kế toán, tài khoản kế toán, sổ kế toán, báo cáo tài chính. Phần tài khoản kế toán áp dụng cho DNSN chỉ còn có 7 tài khoản kế toán so với 49 tài khoản kế toán quy định tại Thông tư 133/2016/TT-BTC về hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ và vừa và so với 76 tài khoản kế toán tại Thông tư số 200/2014/TT-BTC hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp.

- Quy định áp dụng đối với DNSN nộp thuế TNDN tính trên tỷ lệ doanh thu tại Chương III của Thông tư, trong đó về phương pháp kế toán không quy định tài khoản kế toán mà chỉ hướng dẫn ghi đơn trên sổ kế toán; không quy định báo cáo tài chính mà chỉ quy định đơn vị lập các báo cáo theo quy định của pháp luật về thuế. Nội dung Chương III tập trung vào hướng dẫn ghi sổ kế toán theo hướng mở, bao gồm các sổ kế toán bắt buộc và sổ kế toán hướng dẫn.

Về chính sách ưu đãi đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa theo Nghị định số 39/2018/NĐ-CP của Chính phủ, riêng Chương IV (Mục 1) là những ưu đãi dành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển đổi từ hộ kinh doanh, cụ thể như hỗ trợ tư vấn, hướng dẫn hồ sơ, thủ tục thành lập doanh nghiệp; hỗ trợ đăng ký doanh nghiệp, công bố thông tin doanh nghiệp; hỗ trợ thẩm định, cấp phép kinh doanh lần đầu; hỗ trợ lệ phí môn bài (được miễn lệ phí môn bài trong thời hạn 03 năm); hỗ trợ tư vấn, hướng dẫn thủ tục hành chính thuế và chế độ kế toán phù hợp với mô hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Tiêu chí xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa (trong đó có doanh nghiệp siêu nhỏ) thực hiện theo Điều 6 Chương II Nghị định số 39/2018/NĐ-CP của Chính phủ.

Nghị định số 119/2018/NĐ-CP của Chính phủ về hóa đơn điện tử bắt đầu có hiệu lực từ ngày 01/11/2018, theo đó kể từ ngày 01/11/2020, tất cả các doanh nghiệp, hộ kinh doanh đủ điều kiện về hạ tầng công nghệ thông tin đều phải dùng hoá đơn điện tử (có mã hoặc không có mã của cơ quan Thuế) trong kinh doanh mua, bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ. Nghị định được ban hành đã đánh dấu thêm một bước tiến trong lộ trình cải cách thủ tục hành chính; chuyển dịch từ sử dụng hóa đơn giấy sang hóa đơn điện tử (HĐĐT) của Chính phủ. Việc đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử (có mã và không có mã xác thực của cơ quan thuế) được quy định rất rõ ràng, cụ thể đối với từng hình thức sử dụng.

1. Hóa đơn điện tử có mã xác thực của cơ quan thuế (hóa đơn điện tử có mã) bao gồm: Doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, tổ chức khác, bao gồm cả các doanh nghiệp và tổ chức thuộc trường hợp rủi ro cao về thuế; Hộ, cá nhân kinh doanh thực hiện sổ sách kế toán, sử dụng thường xuyên từ 10 lao động trở lên và có doanh thu năm trước liền kề từ 03 tỷ đồng trở lên lĩnh vực nông, lâm nghiệp, thủy sản, công nghệ và xây dựng; từ 10 tỷ đồng trở lên nếu lĩnh vực thương mại và dịch vụ; Hộ, cá nhân kinh doanh không thuộc diện bắt buộc nhưng có thực hiện sổ sách kế toán và có yêu cầu thì cũng được áp dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế.

2. Hóa đơn điện tử không có mã của cơ quan thuế bao gồm: Doanh nghiệp kinh doanh lĩnh vực điện lực, xăng dầu, bưu chính viễn thông, vận tải, nước sạch, tài chính tín dụng, bảo hiểm, y tế, kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh siêu thị, thương mại và các doanh nghiệp đã và sẽ giao dịch với cơ quan thuế bằng phương tiện điện tử thì được sử dụng hóa đơn điện tử không có mã của cơ quan thuế. Nghị định 119/2018/NĐ-CP ra đời đã khẳng định vai trò trung tâm của công nghệ thông tin trong cải cách thủ tục hành chính, tạo bước đột phá để tiến tới chính phủ điện tử toàn phần trong thời gian sớm nhất.

Có thể nói việc ban hành Chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ trong tình hình kinh tế nước ta hiện nay là một tất yếu, hay nói cách khác đó là một công cụ thúc đẩy nền kinh tế tư nhân phát triển và tác động tích cực vào việc thực hiện các mục tiêu của Chính phủ về phát triển doanh nghiệp đến năm 2020; góp phần thực hiện cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi tối đa và giao quyền tự chủ toàn bộ về mọi hoạt động sản xuất kinh doanh cho doanh nghiệp./.  .

                                                                                                    Lê Thị Nhiên